Spis treści
Czym jest Transportowy Dozór Techniczny (TDT)?
TDT powstał na mocy ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o dozorze technicznym, z połączenia Dozoru Technicznego Żeglugi Morskiej i Kolejowego Dozoru Technicznego. TDT jest jednostką prawną dozoru technicznego, która jest zależna od właściwego ministra, zajmującego się sprawami transportu.
Podobnie jak UDT (Urząd Dozoru Technicznego) oraz WDT (Wojskowy Dozór Techniczny), TDT nadzoruje urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia. W przypadku TDT są to głównie urządzenia wykorzystywane w transporcie kolejowym oraz żegludze.
Czym się zajmuje i jakie działania wykonuje TDT?
Zadania TDT określają przepisy dotyczące dozoru technicznego. Należy do nich m.in.:
- przeprowadzanie dozoru urządzeń zainstalowanych na obszarze kolejowym, na bocznicach kolejowych oraz w kolejowych pojazdach szynowych,
- dozór nad urządzeniami takimi jak np. cysterny, które są wykorzystywane zarówno w ruchu drogowym, kolejowym, jak i w żegludze,
- sprawdzanie urządzeń znajdujących się na statkach morskich, terenie portów i przystani morskich oraz w ciągach technologicznych portowych baz przeładunkowych,
- kontrola wyposażenia stanowisk oraz czynności związanych z żeglugą,
- kontrola urządzeń służących do odzyskiwania par paliwa, jeśli znajdują się one na obszarach kolejowych albo w portach lub przystaniach morskich,
- sprawowanie nadzoru nad wyciągami narciarskimi, a także towarowymi i osobowymi kolejami liniowymi,
- dozorowanie urządzeń w dokach, na statkach, pontonach, w portach i przystaniach morskich oraz wszelkich urządzeń związanych z transportem morskim,
- wydawanie pozwoleń na przewóz towarów niebezpiecznych ADR,
- przeprowadzanie egzaminów na doradców ADR oraz dla osób, które chcą uzyskać inne uprawnienia,
- wydawanie homologacji pojazdów,
- sprawdzanie stacji pojazdów pod względem zgodności z przepisami w zakresie wyposażenia i warunków lokalowych.

Kto musi posiadać uprawnienia TDT?
Transportowy Dozór odpowiada za wydawanie uprawnień, które obowiązkowo muszą posiadać podmioty zajmujące się wytwarzaniem, modernizowaniem lub naprawianiem urządzeń technicznych, jak również ci, którzy mają styczność z wykorzystywanymi w tym celu materiałami.
Uprawnienia Transportowego Dozoru muszą również posiadać pracownicy, którzy wykonują połączenia spajania, operują wózkami widłowymi, suwnicami, aby móc legalnie wykonywać swoje obowiązki. Zaświadczenia kwalifikacyjne mogą być wydane zarówno przedsiębiorstwom krajowym, jak i zagranicznym.
Jak otrzymać uprawnienia TDT?
W celu otrzymania uprawnień należy złożyć stosowny wniosek, a także spełniać konkretne wymagania, które określa ustawa o dozorze, art. 9 ust. 2. Ustawa ta mówi o tym, że wnioskodawca zobowiązany jest:
- posiadać stosowny sprzęt niezbędny do produkowania, modernizacji lub naprawy urządzeń technicznych,
- stosować odpowiednią technologię do produkcji, modernizacji lub naprawy,
- przeprowadzać kontrole jakości,
- mieć możliwość przeprowadzania badań niszczących i nieniszczących urządzeń wytwarzanych, naprawianych lub modernizowanych, które może robić we własnym albo zewnętrznym laboratorium, które zostało zaakceptowane przez odpowiednią jednostkę dozoru technicznego.
Szkolenia TDT
Zdobycie uprawnień TDT wymaga od kandydata posiadania wiedzy oraz umiejętności we wnioskowanym zakresie.
W przypadku chęci zdobycia uprawnień warto rozważyć podejście do specjalistycznego szkolenia (np. kurs doradcy ADR), które przeznaczone jest dla osób zainteresowanych zdobyciem niezbędnych kwalifikacji do wykonywania zawodu związanego z wytwarzaniem, modernizowaniem czy naprawianiem urządzeń technicznych.
Programy takich szkoleń opracowywane są we współpracy z organami wydającymi uprawnienia TDT i obejmują zajęcia teoretyczne i praktyczne. Wśród zagadnień, jakie są poruszane na kursach wymienić można takie tematy jak:
- bezpieczeństwo podczas konserwowania i eksploatacji urządzeń ciśnieniowych,
- prowadzenie stacji kontroli i przeprowadzanie badań technicznych pojazdów,
- certyfikacja zbiorników transportowych oraz ich opisy i oznaczenia,
- nadawanie uprawnień zakładom,
- sposoby obsługi stacji napełniania sprężonym gazem ziemnym oraz napełnianie przenośnych zbiorników ciśnieniowych sprężonym i skroplonym gazem.
Zapisać się na szkolenie mogą osoby, które:
- ukończyły 18 lat,
- mają wykształcenie przynajmniej podstawowe,
- złożyły poprawnie wypełniony wniosek.
Czy mając uprawnienia TDT można obsługiwać urządzenia podlegające pod inny podmiot dozoru technicznego jak UDT?
Dozorem TDT objęte są urządzenia mające zastosowanie w transporcie dalszym, np. w pociągach, czy dworcach kolejowych. Czasem jednak trudno jest określić, czy dane urządzenie powinno podlegać pod TDT, czy pod UDT, a w związku z tym, jakie dokładnie kwalifikacje powinien posiadać jego operator. Takie wątpliwości budzą np. wózki, podesty, ładowarki, czy suwnice.
Główna różnica w przypadku tych urządzeń zależy od tego, czy zostały one zarejestrowane w UDT, czy w TDT. Nie oznacza to jednak, że operator posiadający uprawnienia UDT nie może operować wózkiem zarejestrowanym w TDT.
Od dnia 1 stycznia 2019 roku weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o dozorze technicznym. Zgodnie z nią operatorzy, którzy posiadają uprawnienia UDT mogą obsługiwać również urządzenia zarejestrowane w TDT.