Spis treści
- Czym są ładowarki teleskopowe?
- Ładowarki teleskopowe – jakie wyróżniamy rodzaje?
- Jakie są zastosowania ładowarek teleskopowych?
- Czym jest UDT?
- Jakie uprawnienia na ładowarki teleskopowe są wymagane?
- Cel oraz przebieg kursu na ładowarkę teleskopową
- Ile trwa kurs na ładowarki teleskopowe i jaki jest jego koszt?
- Jak wygląda egzamin na ładowarki teleskopowe?
- Jak długo są ważne uprawnienia na ładowarki teleskopowe?
Czym są ładowarki teleskopowe?
Ładowarki teleskopowe to inaczej wózki podnośnikowe ze zmiennym wysięgiem. Zaliczane są do kategorii specjalizowanych wózków widłowych. Urządzenia te mają inną budowę niż standardowe wózki widłowe.
Dzięki zmiennemu wysięgowi, ładowarki teleskopowe mają możliwość podnoszenia ciężkich ładunków do nawet 22 ton oraz na wysokość ok. 30 m. Od zwykłych wózków widłowych odróżnia je także wyższa moc silnika i zabezpieczona kabina, która chroni operatora. Tego typu wózki mają napęd na 4 koła oraz specjalne opony, dzięki czemu mogą poruszać się po różnych powierzchniach, także tych trudnych i wyboistych.
Ładowarki teleskopowe to wielozadaniowy i bardzo uniwersalny sprzęt, który może pełnić wiele funkcji, w różnych branżach, a to głównie dzięki temu, że poszczególne modele można wyposażyć w dodatkowy osprzęt, taki jak:
- chwytaki;
- łyżki;
- kosiarki;
- platformy robocze;
- pługi;
- widły.
Wśród popularnych producentów ładowarek teleskopowych znajdują się takie znane firmy jak: Dieci, Manitou, Merlo, New Holland, Case, JCB.
Ładowarki teleskopowe – jakie wyróżniamy rodzaje?
W zależności od konstrukcji, wyróżnia się dwa rodzaje ładowarek teleskopowych:
- ładowarki czołowe, inaczej ładowarki sztywne – ich kabina nie obraca się względem nadwozia, udźwig takiej ładowarki może być różny i mieści się w zakresie od 1,5 do 20 ton, a ich maksymalny zasięg to 20 m;
- ładowarki obrotowe – ich konstrukcja umożliwia zmianę pozycji kabiny o 360 stopni, mogą podnosić ładunki ważące nawet do 30 ton, a wysięg ich ramienia dochodzi maksymalnie do 30 m.
Można też podzielić ładowarki teleskopowe w zależności od rodzaju napędu na urządzenia z:
- z napędem hydrostatyczno-mechanicznym;
- z napędem hydrokinetyczno-mechanicznym.
Jeszcze inny podział uwzględnia sposób jazdy. Według tego kryterium ładowarki dzielą się na jeżdżące na:
- czterech kołach;
- dwóch przednich kołach;
- za pomocą tzw. “ruchu kraba”.
Jakie są zastosowania ładowarek teleskopowych?
Ładowarki teleskopowe dzięki swoim możliwościom i różnym wariantom są niezwykle uniwersalne. Często wykorzystuje się je w budownictwie i w rolnictwie, ale znajdują też zastosowanie w ogrodnictwie, pracach komunalnych i drogowych czy też w niektórych gałęziach przemysłu.
Dzięki doczepieniu dodatkowego osprzętu, ładowarki teleskopowe zyskują szeroki zakres możliwości, a jeden pojazd może zastąpić kilka innych, specjalistycznych urządzeń. Przykładowo odpowiednio wyposażone ładowarki mogą służyć do transportowania palet lub konstrukcji metalowych, do przewożenia materiałów sypkich czy bel siana.
Mogą także pełnić rolę podnośnika, który ułatwia pracownikom wykonywanie zadań na dużych wysokościach, zimą pełnić funkcję pługu, a latem zastępować kosiarkę. To tylko niektóre przykłady ich zastosowań.
Czym jest UDT?
Ładowarki teleskopowe to sprzęt podlegający dozorowi technicznemu. Dozorem tym zajmuje się Urząd Dozoru Technicznego, w skrócie UDT. Jest to instytucja państwowa, której obowiązkiem jest zapewnienie bezpieczeństwa urządzeń i instalacji technicznych, które zostały opisane w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu.
UDT zajmuje się szeregiem różnych spraw związanych ze sprawowaniem nadzoru nad podległymi mu urządzeniami. Do obowiązków tej instytucji należą takie zadania jak np. prowadzenie ewidencji eksploatowanych urządzeń, wydawanie decyzji z nimi związanych, ocena zagrożenia stwarzanego przez te urządzenia czy też ustalanie przyczyn ich uszkodzeń.
Ważną kompetencją UDT jest także nadawanie uprawnień pracownikom zajmującym się obsługą lub konserwacją urządzeń, które podlegają dozorowi technicznemu. Urząd nadaje uprawnienia na podstawie przeprowadzonych egzaminów, podczas których sprawdza nie tylko praktyczne umiejętności związane z obsługą poszczególnych urządzeń, ale też znajomość zasad i przepisów niezbędnych do bezpiecznego wykonywania obowiązków.
Jakie uprawnienia na ładowarki teleskopowe są wymagane w 2024?
Wózki teleskopowe to specjalistyczny sprzęt. Do ich obsługi konieczne są specjalne kwalifikacje, potwierdzone pozytywnym zaliczeniem państwowego egzaminu operatorskiego przed lokalną komisją, powołaną przez UDT.
Są to innego rodzaju uprawnienia, niż te konieczne na wózki widłowe. Żeby obsługiwać ładowarkę teleskopową, trzeba zdobyć uprawnienia na wózki jezdniowe specjalizowane (dawna kategoria I WJO). Kategoria ta umożliwia profesjonalną obsługę wszystkich rodzajów ładowarek teleskopowych, niezależnie od dodatkowego osprzętu, w który są wyposażone.
Uprawnienia na ładowarki teleskopowe – jakie warunki należy spełnić w 2024?
Należy spełnić kilka wymagań, aby uzyskać uprawnienia do obsługi ładowarki teleskopowej. Podstawowym wymaganiem jest odbycie szkolenia w certyfikowanym ośrodku. Na taki kurs może się zapisać każdy, kto ukończył 18 lat, posiada wykształcenie minimum podstawowe i nie wykazuje żadnych przeciwwskazań do wykonywania pracy na tym stanowisku.
Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu operatora ładowarki teleskopowej mogą być:
- choroby takie jak m.in. cukrzyca, padaczka, poważne wady wzroku;
- niepełnosprawność (osoby, które nie posiadają jednej z kończyn);
- schorzenia na tle psychicznym.
Cel oraz przebieg kursu na ładowarkę teleskopową w 2024
Celem kursu na ładowarkę teleskopową jest przygotowanie kursanta do profesjonalnej i bezpiecznej obsługi tego urządzenia oraz do uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego, co jest podstawą do nadania uprawnień.
Szkolenie składa się z dwóch części:
- część teoretyczna – porusza takie zagadnienia jak budowa i zasady działania ładowarek teleskopowych, sposoby ich eksploatacji, aktualne przepisy oraz zasady BHP niezbędne do pracy operatora. Dodatkowo kursanci uczą się tworzenia dokumentacji, metod i form komunikacji, inspekcji przedoperacyjnych, kwalifikacji operatorskich czy ograniczania ryzyka wypadków oraz prawidłowej konserwacji ładowarek teleskopowych;
- część praktyczna – polega na praktycznym przećwiczeniu wiedzy zdobytej podczas części teoretycznej kursu, a także uczy kursantów bezpiecznej i skutecznej obsługi ładowarek teleskopowych.
Ile trwa kurs na ładowarki teleskopowe i jaki jest jego koszt w 2024?
Decydując się na kurs, warto wybrać certyfikowany ośrodek. Można wtedy mieć pewność, że szkolenie będzie kompleksowe i dobrze przygotuje do wykonywania zawodu. Ceny poszczególnych szkoleń na ładowarki teleskopowe w 2024 roku mogą nieco się wahać w zależności od danego ośrodka, trzeba jednak przygotować się na koszt około 800-900 zł (w cenę tę nie jest wliczony koszt samego egzaminu).
Czas trwania kursu na ładowarki teleskopowe to zazwyczaj 3 dni. W tym około 13-15 godzin przeznaczonych jest na część teoretyczną, a od 5 do 10 godzin na szkolenie praktyczne. Na zajęcia praktyczne zazwyczaj można umówić się indywidualnie z instruktorem, w dogodnym terminie.
Jak wygląda egzamin na ładowarki teleskopowe w 2024?
Ostatni etap to podejście do egzaminu przed komisją UDT. Konieczne jest wcześniejsze dokonanie opłaty egzaminacyjnej w wysokości 268,33 PLN (reguluje to art. 23 ust. 4 ustawy o dozorze technicznym).
Egzamin złożony jest dwóch części - teoretycznej i praktycznej. Podczas części teoretycznej sprawdzana jest wiedza z zakresu:
- obowiązujących przepisów BHP i dozoru technicznego oraz niezbędnych norm bezpieczeństwa;
- kwalifikacji operatorskich;
- nazewnictwa dźwignic;
- bezpiecznych oraz efektywnych technik operacyjnych;
- konserwacji sprzętu;
- ograniczania do minimum ryzyka wypadków;
- procedur tworzenia dokumentacji;
- metod i form komunikacji;
- wymagań i obowiązków operatora;
- inspekcji przedoperacyjnych.
W części praktycznej sprawdzana jest umiejętność sprawnej, efektywnej i bezpiecznej obsługi ładowarki teleskopowej. Do umiejętności, którymi trzeba się wykazać należy też podnoszenie i opuszczanie ładunków. Egzaminatorzy sprawdzają też wiedzę związaną ze sposobami regulowania elementów i urządzeń zabezpieczających oraz postępowaniem w sytuacji wystąpienia różnych awarii i usterek.
Jak długo są ważne uprawnienia na ładowarki teleskopowe?
Osoby, które odbyły szkolenie oraz pozytywnie zaliczyły egzamin przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego, otrzymują zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi ładowarek teleskopowych, które jest ważne przez 5 lat.
Po tym okresie możliwe jest przedłużenie uprawnień, trzeba jednak złożyć wniosek nie później niż na 3 miesiące przed upływem ważności zaświadczenia, a także wykazać, że przez ostatnie 3 lata wykonywało się czynnie pracę związaną z obsługą ładowarek teleskopowych.