Spis treści
Kiedy uznaje się transport zwierząt jako na użytek własny?
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami nie w każdym przypadku obowiązkowe jest posiadanie zezwolenia na transport zwierząt. Poszukując informacji związanych z tym tematem możemy natknąć się na wyrażenie „przewóz na użytek własny”.
Użytek własny rozumiany jest tutaj jako transport w innym celu niż zarobkowy, jak np. transport w celach niehandlowych zwierząt domowych, które towarzyszą podróżnym.
Kontrowersje mogą jednak wzbudzać przewozy zwierząt na zawody np. gołębi czy koni. Chociaż wiele osób postrzega te wydarzenia jako okazje do prezentacji swoich zwierząt, istnieje także aspekt komercyjny, który nie zawsze jest widoczny na pierwszy rzut oka.
Jak podaje Główny Inspektorat Weterynarii, transport prowadzony w celach komercyjnych to w szczególności transport prowadzący bezpośrednio lub pośrednio do osiągnięcia korzyści finansowych.
W praktyce oznacza to, że przewóz na różnego rodzaju pokazy, wystawy czy konkursy jest traktowany jako działalność przynosząca dochód. Dzieje się tak dlatego, że właściciele zwierząt uczestniczący w tych wydarzeniach mają potencjalną możliwość osiągnięcia zysków.
Na przykład, w przypadku zawodów jeździeckich, właściciel konia, który zajmie pierwsze miejsce, może wygrać znaczną nagrodę pieniężną, a dodatkowo wartość samego konia może wzrosnąć dzięki zdobytym tytułom i uznaniu.
Zezwolenie na przewóz nie jest także wymagane w przypadku transportu, który:
- jest realizowany z polecenia lekarza weterynarii bezpośrednio do lub z gabinetów albo klinik weterynaryjnych,
- odbywa się na odległość nieprzekraczającą 65 km, liczoną od miejsca wyjazdu do miejsca docelowego,
- prowadzony jest przez rolników przy użyciu pojazdów rolniczych lub ich własnych środków transportu, w przypadku, gdy warunki geograficzne wymagają przemieszczania niektórych gatunków zwierząt w celu sezonowego wypasu,
- prowadzony jest przez rolników przy użyciu pojazdów rolniczych lub ich własnych środków transportu na odległość mniejszą niż 50 km od ich gospodarstwa.
Jakim pojazdem należy przewozić zwierzęta?
W przypadku przewozu zwierząt nie jest konieczne posiadanie pojazdu specjalnie przystosowanego do transportu. Obowiązek korzystania ze specjalistycznych pojazdów pozwalających na izolację zwierząt, pojenie i karmienie w czasie jazdy obejmuje tylko transport związany z prowadzeniem działalności lub gdy przekracza on określoną wcześniej odległość.
Należy jednak pamiętać o ochronie zwierząt w czasie transportu. Mimo, że prawo nie wymaga specjalnej przyczepy w której przewieziemy zwierzęta to należy zadbać o pojazd tak, by jak najbardziej umilić ten stresujący dla zwierząt proces jakim jest ich transport.
Ważnym działaniem jest również oddzielenie młodych zwierząt od dorosłych, jak i dorosłych niekastrowanych samców od samic. Należy również unikać transportu gatunków agresywnie do siebie nastawionych. Należy pamiętać również o zachowaniu czystości pojazdu.
Dbanie o dobrostan zwierząt podczas transportu drogowego
Pomimo, iż przewożenie zwierząt na potrzeby własne nie wymaga posiadania specjalnej licencji ani zezwoleń, wciąż należy pamiętać o obowiązku ochrony zwierząt. Zapewnienie odpowiednich warunków transportu jest kluczowe dla bezpieczeństwa i komfortu zwierząt.
Przepisy z zakresu ochrony zwierząt
Unijne przepisy, a w szczególności Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu, nakładają na przewoźników obowiązek dbania o dobrostan zwierząt w czasie transportu. Choć nie wszystkie przepisy dotyczą przewozu na użytek własny, wiele z nich warto zastosować, aby zapewnić maksymalny komfort i bezpieczeństwo zwierząt.
Planowanie trasy i przerw
Transportując zwierzęta, warto dokładnie zaplanować trasę i regularne przerwy na odpoczynek, szczególnie podczas długich podróży. Przerwy pozwalają zwierzętom na odpoczynek oraz dostęp do świeżego powietrza.
Dla mniejszych zwierząt, jak psy czy koty, przerwy co 2-3 godziny są zalecane, aby umożliwić im wyjście z transportera, rozprostowanie nóg i załatwienie potrzeb fizjologicznych.
Odpowiednie wyposażenie pojazdu
Nawet jeśli prawo nie wymaga specjalnych pojazdów, warto zadbać o pewne elementy wyposażenia, zapewniające odpowiednie warunki transportu zwierząt.
Dla większych zwierząt gospodarskich, jak konie czy bydło, można użyć przyczep wyposażonych w specjalne podłoże oraz systemy wentylacji, czy amortyzacji.
Warto pamiętać także o odpowiednim wyposażeniu naczep w urządzenia umożliwiające bezpieczny załadunek i rozładunek, które dzięki swojej budowie nie powodują zranień i zapobiegają cierpieniu zwierząt.
Wobec zwierząt mniejszych należy stosować klatki transportowe z odpowiednią wyściółką oraz zabezpieczenia przed przemieszczaniem się w trakcie jazdy.
Nawadnianie i posiłki podczas transportu
Transportowane zwierzęta powinny mieć stały dostęp do świeżej wody, aby uniknąć odwodnienia, co jest szczególnie ważne w cieplejszych warunkach pogodowych. Ponadto, w czasie postojów każde zwierzę musi być karmione.
Jakie dokumenty są wymagane przy przewozie zwierząt na użytek własny?
Przy przewozie zwierząt na potrzeby własne nie są potrzebne licencje ani inne zezwolenia dla przewoźnika. Przeprowadzając taki transport, potrzebne będą jednak dokumenty mówiące o identyfikacji zwierząt:
- oznakowanie zwierząt,
- paszport w przypadku bydła i koni,
- świadectwo zdrowia.
W przypadku trasy do 65 km należy mieć ze sobą jeszcze dokumenty potwierdzające:
- pochodzenie zwierząt,
- datę i czas wyjazdu,
- przewidywany czas transportu,
- miejsce docelowe gdzie zwierzęta będą transportowane.
Dodatkowo nie można zapominać o podstawowych dokumentach do kontroli drogowej takie jak prawo jazdy, czy ubezpieczenie pojazdu.
Co w przypadku, kiedy transport zwierząt nie spełnia warunków przewozu na użytek własny?
W przypadku stwierdzenia, iż przewóz zwierząt wykracza poza określone wcześniej zasady i warunki, należy zastosować się do przepisów, które określają zarobkowy transport zwierząt.
W tym celu konieczne będzie spełnienie bardziej szczegółowych i rygorystycznych wymagań jak np. posiadanie licencji konwojenta zwierząt, czy zezwolenia na przewóz zwierząt wydawanego przez Powiatowy Inspektorat Weterynarii.
Jak uzyskać licencję na transport zwierząt?
Uzyskanie licencji konwojenta zwierząt jest warunkiem koniecznym do uzyskania zezwolenia. Dokument ten stanowi potwierdzenie posiadania odpowiednich kwalifikacji wymaganych przy przewozie żywych zwierząt.
W celu zdobycia licencji należy odbyć specjalistyczny kurs na przewóz zwierząt, który zakończony jest egzaminem przed komisją powołaną przez PIW. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu, przewoźnik otrzymuje licencję, która jest ważna bezterminowo.
Należy zaznaczyć, że licencję na przewóz zwierząt musi posiadać jedna osoba uczestnicząca w przewozie. Nie jest jednak wymagane, aby był to kierowca. Wystarczy, że towarzyszy mu osoba posiadająca takie uprawnienia.
Jak zdobyć zezwolenie na przewóz?
Po zdaniu egzaminu organizowanego przez PIW oraz otrzymaniu licencji należy wystąpić do właściwego organu państwa jakim jest Powiatowy Lekarz Weterynarii o wydanie zezwolenia na przewóz zwierząt.
Konieczne będzie przedłożenie niezbędnych dokumentów, w tym licencji, po czym nastąpi proces administracyjny mający na celu zweryfikować, czy podmiot wnioskujący posiada stosowne uprawnienia oraz czy spełnia wymagania.
Po pozytywnej weryfikacji dokumentów Powiatowy Weterynarz wyda zezwolenie na przewóz, które będzie ważne maksymalnie przez okres 5 lat.
