Spis treści
Kto może ubiegać się o prawo jazdy w 2024?
Osoby, które chcą ubiegać się o uprawnienia do kierowania pojazdami, muszą spełniać określone wymagania, różniące się w zależności od wybranej kategorii prawa jazdy. Wymagania te obejmują najczęściej aspekty takie jak wiek, czy zdrowie.
Ogólne warunki ubiegania się o prawo jazdy są następujące:
- minimalny wiek przewidziany dla poszczególnej kategorii np.:
- kategoria AM: 14 lat,
- kategorie B1, A1, T: 16 lat,
- kategorie B, A2, B+E, C1, C1+E: 18 lat,
- kategoria C, C+E: 21 lat,
- kategoria A: 24 lata lub 20 lat (jeśli osoba od min. 2 lat posiada prawo jazdy kat. A2),
- kategoria D, D+E: 24 lata lub 21 lat (jeśli osoba uzyskała kwalifikację wstępną).
- orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwskazań do kierowania pojazdami,
- orzeczenie psychologiczne (nie dotyczy prawa jazdy kategorii: AM, A1, A2, A, B1, B, B+E, T),
- przebywanie na terytorium Polski min. 185 dni (każdego roku),
- brak orzeczenia o zakazie prowadzenia pojazdów lub zatrzymanego/cofniętego prawa jazdy,
- ukończenie odpowiedniego szkolenia,
- uzyskanie pozytywnego wyniku na egzaminie państwowym (teoretycznym oraz praktycznym),
- pisemna zgoda rodziców (w przypadku osób niepełnoletnich chcących uzyskać prawo jazdy kat. AM, A1, B1 lub T).
Szczegółowe warunki ubiegania się o uprawnienia do kierowania pojazdami zostały określone w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
Kiedy można zacząć kurs na prawo jazdy kategorii B?
Kurs na prawo jazdy można rozpocząć 3 miesiące przed ukończeniem 18 roku życia (art. 21 ustawy o kierujących pojazdami), natomiast jeżeli chodzi o egzamin, kursant musi przystąpić do niego nie wcześniej, niż na miesiąc przed 18 urodzinami (art. 50 ww. ustawy).
Warto również podkreślić, że osoba niepełnoletnia może rozpocząć proces uzyskiwania prawa jazdy tylko za pisemną zgodą rodzica.
Procedura uzyskania prawa jazdy kat. B 2024 – krok po kroku
Uzyskanie prawa jazdy kategorii B to złożony proces, który obejmuje szereg istotnych kroków. Dla oszczędzenia czasu i efektywnej organizacji, zaleca się świadome podejście do każdego z poniższych etapów:
- udaj się do lekarza specjalizującego się w badaniach kierowcy i uzyskaj orzeczenie lekarskie stwierdzające zdolność do kierowania pojazdami,
- wykonaj zdjęcie u fotografa w wymiarach 35x45mm (krok można pominąć, jeśli już posiada się zdjęcie wykonane nie wcześniej, niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o prawo jazdy),
- wypełnij wniosek o uzyskanie prawa jazdy (można to zrobić w domu lub w urzędzie),
- udaj się z niezbędnymi dokumentami do wydziału komunikacji tj. wypełnionym wnioskiem, dowodem osobistym (lub innym dokumentem potwierdzającym tożsamość), badaniem lekarskim, aktualnym zdjęciem, kserokopią dotychczasowych uprawnień do kierowania pojazdami (jeśli posiadasz) oraz z rodzicem w przypadku, kiedy jesteś niepełnoletni (musi on podpisać zgodę na uzyskanie prawa jazdy),
- uzyskaj numer identyfikacyjny Profilu Kandydata na Kierowcę (otrzymasz go od urzędnika po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o uzyskanie prawa jazdy),
- z numerem Profilu Kandydata na Kierowcę udaj się do wybranego przez siebie Ośrodka Szkolenia Kierowców,
- odbądź szkolenie na prawo jazdy (składające się z zajęć teoretycznych oraz praktycznych),
- podejdź i zdaj egzamin teoretyczny i praktyczny w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego,
- odbierz uzyskane prawo jazdy w wydziale komunikacji.
Jeśli któryś z etapów wydaje się być zbyt skomplikowany lub niezrozumiały, warto zacząć cały proces od odwiedzenia wybranego Ośrodka Szkolenia Kierowców (OSK). Podczas rejestracji na szkolenie wszelkie aspekty związane z uzyskiwaniem prawa jazdy z pewnością zostaną wyjaśnione przez pracownika specjalizującego się w tym temacie.
Badania lekarskie
Rozpoczęcie procesu uzyskiwania prawa jazdy warto rozpocząć od wizyty u lekarza specjalizującego się w badaniach kierowców. Na wizycie lekarz oceni ogólny stan zdrowia badając m.in.:
- wzrok,
- słuch i równowagę,
- sprawność ruchową,
- układ sercowo-naczyniowy, nerwowy i oddechowy.
Specjalista przeprowadzi również z pacjentem ankietę na temat objawów chorobowych, w tym:
- padaczki,
- bezdechu sennego,
- czynności nerek,
- cukrzycy,
- stanu psychicznego,
- objawów wskazujących na uzależnienie od alkoholu lub środków działających podobnie,
- stosowanych leków,
- innych poważnych problemów zdrowotnych, które mogą stanowić zagrożenie podczas jazdy.
W niektórych przypadkach lekarz może skierować osobę badaną do innego lekarza specjalisty w celu dokładnego sprawdzenia i oceny schorzenia.
Warunki uzyskania orzeczenia o zdolności do kierowania pojazdami, dokładne wytyczne, jak i przebieg badania, zostały dokładnie określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 5 grudnia 2022 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców.
Fotografia
Etapem, o którym warto pamiętać w procesie uzyskiwania uprawnień jest zrobienie zdjęcia, które zostanie umieszczone w PKK oraz na dokumencie prawa jazdy.
Zdjęcie do dokumentu prawa jazdy musi być wykonane zgodnie z określonymi w rozporządzeniu zasadami, bez spełnienia których może zostać odrzucone przez urzędnika na etapie składania wniosku.
Fotografia powinna:
- być wyraźna (bez pikseli, przejaśnień i dużych kontrastów) i kolorowa,
- mieć wymiary 3,5 x 4,5 cm,
- być wykonana na jasnym, jednolitym tle,
- obejmować całą głowę oraz wizerunek do górnej części barków (70-80% zdjęcia powinna zajmować sama twarz),
- zachować naturalny kolor skóry oraz wyraźne oczy.
Osoba na fotografii powinna:
- patrzeć wprost przed siebie (z prosto ustawioną głową),
- mieć ułożone włosy w taki sposób, aby nie przysłaniały twarzy,
- być bez nakrycia głowy (wyjątek stanowią osoby, u których nakrycie wymagane jest z powodów religijnych),
- być bez okularów z przyciemnianymi soczewkami (wyjątek stanowią osoby z orzeczonymi wadami wzroku),
- mieć naturalny wyraz twarzy i zamknięte usta.
Krok ten nie dotyczy osób, które posiadają już aktualne zdjęcie np. zrobione przy okazji wyrabiania dowodu osobistego. Warto jednak pamiętać, że takie zdjęcie nie może być wykonane wcześniej, niż 6 miesięcy przed złożeniem dokumentów w wydziale komunikacji.
Wniosek o uzyskanie prawa jazdy
Wniosek, który wymagany jest przy składaniu dokumentów na prawo jazdy można wypełnić w domu lub w urzędzie. Przy uzupełnianiu dokumentu potrzebne będą podstawowe dane jak:
- imię i nazwisko,
- PESEL,
- data i miejsce urodzenia,
- adres zamieszkania,
- numer telefonu, adres email,
- własnoręczny podpis.
Dodatkowo należy wskazać wcześniej uzyskane uprawnienia do kierowania pojazdami, określić cel złożenia wniosku, zatwierdzić oświadczenia (o prawdziwości wpisanych danych) oraz potwierdzić dostarczenie wszelkich załączników tj. orzeczenia lekarskie, zdjęcie, dowód uiszczenia opłaty*, skan/kopia dotychczasowego prawa jazdy, czy wniosek MSZ.
Po wypełnieniu dokumentów i pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez urzędnika, kandydat otrzyma numer identyfikacyjny Profilu Kandydata na Kierowcę (szczegóły na temat PKK znajdziesz w artykule: https://star.edu.pl/profil-pkk), z którym musi udać się do wybranego Ośrodka Szkolenia Kierowców.
*Wydanie prawa jazdy wiąże się z koniecznością zapłaty 100 zł. Opłaty możesz dokonać w kasie urzędu, w którym składasz wniosek lub w formie przelewu. Potwierdzenie, które otrzymasz należy dołączyć do wniosku.
Wybór szkoły jazdy
Na rynku istnieje wiele ośrodków nauki jazdy, więc kandydat na kierowcę może dokonać selekcji spośród wielu ofert. Przy wyborze należy wziąć pod uwagę kilka kwestii:
- opinie i rekomendacje wcześniejszych kursantów,
- cena kursu,
- infrastruktura ośrodka,
- pojazdy, jakimi dysponuje ośrodek,
- wskaźnik zdawalności.
Warto również sprawdzić, czy ośrodek ma dogodną lokalizację, odpowiednie godziny kursów i czy pomoże w dokonaniu wszelkich formalności.
Po więcej informacji na temat wyboru OSK zajrzyj do artykułu: https://star.edu.pl/osrodek-szkolenia-kierowcow-jak-wybrac
Rozpoczęcie kursu na prawo jazdy
Po otrzymaniu numeru PKK kursant może rozpocząć kurs na prawo jazdy 2024. Kurs składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej.
Szkolenie teoretyczne nadzorowane jest przez ośrodek szkolenia kierowców i obejmuje co najmniej 30 lekcji (30 × 45 min). Zajęcia odbywają się w formie ćwiczeń i wykładów. Dotyczą one podstaw prowadzenia pojazdu, udziału w ruchu drogowym, obowiązków i uprawnień kierowcy oraz zasad udzielania pierwszej pomocy. Część teoretyczna może również odbywać się w formie lekcji online.
Część praktyczna składa się z 30 godzin i realizowana jest indywidualnie w specjalnie przystosowanym pojeździe. Ta część kursu odbywa się na drodze, na specjalnych placach manewrowych, a także poza miastem. Instruktorzy jazdy wprowadzają stopniowo w tajniki prowadzenia pojazdu.
Państwowy egzamin na prawo jazdy
Po przejściu szkolenia i zdaniu egzaminu wewnętrznego, podczas kursu nauki jazdy, można zarejestrować się na egzamin państwowy. Zarówno egzaminy teoretyczne jak i te praktyczne przeprowadzane są w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego (WORD).
Szczegółowe wymagania, a także zakres, przebieg i warunki egzaminu zostały dokładnie określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach.
Egzamin teoretyczny
Aby przystąpić do egzaminu teoretycznego, należy mieć przy sobie dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport, kartę pobytu) ważny w dniu egzaminu.
Egzamin teoretyczny jest przeprowadzany w formie testu na komputerze, w wyznaczonej sali Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego.
Test składa się z 32 pytań (20 pytań podstawowych i 12 specjalistycznych), na które trzeba odpowiedzieć w ciągu 25 minut. W zależności od znaczenia pytań, osoba egzaminowana może otrzymać 1, 2 lub 3 punkty za poprawną odpowiedź. Maksymalna ilość punktów do uzyskania to 74 punkty. Wymogiem otrzymania wyniku pozytywnego z egzaminu teoretycznego jest uzyskanie co najmniej 68 punktów.
Więcej o egzaminie teoretycznym w artykule: https://star.edu.pl/prawo-jazdy-egzamin-teoretyczny
Egzamin praktyczny
Druga część egzaminu na prawo jazdy składa się z kilku etapów i ma za zadanie pokazać, że kandydat na kierowcę, potrafi zastosować przepisy ruchu drogowego w praktyce.
Etapy egzaminu praktycznego na prawo jazdy kategorii B:
- zweryfikowanie tożsamości zdającego i przydzielenie egzaminatora,
- skontrolowanie stanu technicznego pojazdu i przygotowanie do jazdy (np. sprawdzenie poziomu oleju, włączenie świateł drogowych),
- zadania na placu manewrowym (jazda po łuku, ruszanie ze wzniesienia),
- jazda w ruchu drogowym (minimum 25 minut),
- rozpatrzenie egzaminu.
Więcej o egzaminie praktycznym w artykule: https://star.edu.pl/prawo-jazdy-egzamin.
Wydanie i odbiór prawa jazdy
Po zaliczeniu obu części egzaminu oraz wysłaniu potwierdzenia wpłaty do wydziału komunikacji można zacząć oczekiwanie na odbiór gotowego dokumentu, co trwa zazwyczaj od 9 dni do 2 miesięcy.
W tym czasie istnieje możliwość korzystania z uprawnień do kierowania pojazdami za sprawą tymczasowego prawa jazdy w formie dokumentu elektronicznego, dostępnego w aplikacji mObywatel. Prawo jazdy zostanie dodane do aplikacji już tego samego dnia, w którym odbywał się egzamin.
Jak sprawdzić, czy prawo jazdy jest gotowe do odbioru?
Status swojego dokumentu można sprawdzić online na portalu info-car.pl. Aby to zrobić, wystarczy podać numer PESEL lub datę urodzenia, PKK oraz imię i nazwisko. Informacje o statusie prawa jazdy można uzyskać także w wydziale komunikacji.
Jakie pojazdy można prowadzić posiadając prawo jazdy kat. B?
Dzięki zdobyciu uprawnień kategorii B kierowca może prowadzić:
- samochód osobowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i posiadający maksymalnie 9 miejsc (łącznie z kierowcą),
- samochód osobowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony wraz z przyczepą lekką, której masa nie przekracza 750 kg,
- samochód osobowy wraz z przyczepą inną niż lekka pod warunkiem, że dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów nie przekracza 4250 kg (gdy kierowca posiada uprawnienia B+E),
- motocykl z silnikiem do 125 cm3 pojemności skokowej i mocy poniżej 11 kW, a stosunek mocy do masy własnej powinien wynosić poniżej 0,1 kW/kg (kierowca musi posiadać prawo jazdy kat. B od co najmniej 3 lat),
- motorower (pojazd dwu- lub trójkołowy) zaopatrzony w silnik spalinowy, którego pojemność nie przekracza 50 cm3, a maksymalna prędkość jazdy nie jest większa niż 45 km/h,
- czterokołowiec lekki o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 350 kg i maksymalnej rozwijanej prędkość do 45 km/h oraz czterokołowiec wykorzystywany do przewozu osób (do 400 kg) i ładunków (do 550 kg). W tej kategorii mieszczą się popularne quady i mikrosamochody,
- ciągnik rolniczy, pojazd wolnobieżny (nieprzekraczający prędkości 25 km/h np. walec czy kombajn rolniczy) oraz zespół złożony z tego pojazdu i przyczepy lekkiej o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 750 kg.