Spis treści
Kto zajmuje się przeprowadzaniem egzaminu na podesty?
Organizacją egzaminów oraz certyfikacją operatorów podestów ruchomych (tzw. zwyżek) zajmuje się Urząd Dozoru Technicznego (UDT). UDT to państwowa instytucja odpowiedzialna za nadzór nad bezpieczeństwem urządzeń transportu bliskiego podlegających technicznemu dozorowi.
Urząd Dozoru działa na podstawie szeregu przepisów prawnych, w tym ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym. Ustawa ta określa zasady uzyskiwania uprawnień dla operatorów i konserwatorów różnych urządzeń, w tym podestów ruchomych.
W ramach swoich obowiązków UDT przeprowadza egzaminy teoretyczne i praktyczne, weryfikując, czy kandydaci posiadają niezbędną wiedzę i umiejętności umożliwiające bezpieczną obsługę tego typu urządzeń.
Jakie czynności należy podjąć przed egzaminem na podesty ruchome?
Uzyskanie kwalifikacji na podesty ruchome wiąże się z koniecznością spełnienia kilku warunków oraz dopełnienia pewnych formalności przed wzięciem udziału w egzaminie. Dla niektórych osób proces ten może być dość skomplikowany, zwłaszcza w momencie składania dokumentacji i rejestracji na egzamin samodzielnie.
Wymagania dla kandydata
Warunkiem przystąpienia do egzaminu UDT jest spełnianie następujących wymagań:
- posiadanie przynajmniej podstawowego wykształcenia,
- ukończenie 18. roku życia.
Oprócz powyższych warunków, warto mieć również na uwadze charakter pracy operatora podestów, który przez większość czasu wykonuje swoje obowiązki na platformie roboczej znajdującej się na znacznych wysokościach.
Choć nie jest wymagane żadne zaświadczenie od lekarza, istotne jest, aby kandydat nie posiadał przeciwwskazań do wykonywania prac na wysokościach.
Odbycie kursu na podesty ruchome
Ważnym, aczkolwiek nieobowiązkowym krokiem w procesie zdobywania kwalifikacji operatora jest odbycie kursu na podesty ruchome. Takie szkolenie pozwoli nie tylko na zdobycie niezbędnej wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności z obsługi podestu, ale również ułatwia cały proces uzyskiwania uprawnień.
Wiele firm szkoleniowych oferuje kompleksową obsługę formalności związanych z zapisem na egzamin oraz jego organizacją, w tym udostępnienie sprzętu egzaminacyjnego, placu manewrowego oraz ustalenie terminu egzaminu we współpracy z UDT. Taka pomoc może znacząco przyspieszyć i uprościć cały proces zdobywania kwalifikacji.
Zapis na egzamin
W przypadku, gdy kandydat na operatora zapisał się na szkolenie, proces zapisu jest stosunkowo prosty, ponieważ całą organizacją egzaminu zajmuje się ośrodek szkoleniowy. W takiej sytuacji kursant jest zobowiązany jedynie do:
- przekazania pełnomocnictwa firmie szkoleniowej (należy wypełnić odpowiedni dokument),
- wypełnienia i podpisania odpowiedniego wniosku o przystąpienie do egzaminu,
- wniesienia opłaty za egzamin na rachunek UDT (czasem opłata za egzamin jest wliczona w kurs).
Sytuacja wygląda zupełnie inaczej, gdy kandydat na operatora chce uzyskać kwalifikacje bez uczestnictwa w kursie. Wówczas osoba ta musi wykonać szereg czynności, które obejmują:
- wypełnienie i podpisanie wniosku o przystąpienie do egzaminu,
- wniesienie opłaty na rachunek UDT,
- przekazanie zgody właściciela podestu na wykorzystanie sprzętu podczas egzaminu praktycznego - urządzenie musi być zarejestrowane w Urzędzie Dozoru (posiadać zezwolenie do eksploatacji) oraz posiadać aktualne badania techniczne,
- przedłożenie oświadczenia o miejscu przeprowadzenia egzaminu teoretycznego i praktycznego.
Samodzielna organizacja egzaminu może być bardzo skomplikowana i czasami nieopłacalna. Na przyszłym operatorze spoczywa wtedy odpowiedzialność za zapewnienie odpowiedniego sprzętu, miejsca egzaminu oraz za załatwienie szeregu innych formalności, co może wiązać się z dużymi kosztami.
Ze względu na złożoność tego procesu, zapisanie się na egzamin bez wsparcia specjalistycznego ośrodka jest zalecane przede wszystkim firmom, które chcą przeszkolić swoich pracowników i dysponują własnym sprzętem.
(Dokumentację można przekazać w sposób stacjonarny, pocztą lub online za pomocą serwisu eudt.gov.pl)
Ile kosztuje egzamin? - opłata egzaminacyjna
Przed przystąpieniem do egzaminu konieczne będzie wniesienie opłaty na konto odpowiedniego oddziału UDT. Dane do poszczególnych jednostek dozoru technicznego można znaleźć na stronie eudt.gov.pl.
Kwota opłaty egzaminacyjnej jest ustalana na podstawie art. 23 ust. 4 ustawy o dozorze. Zgodnie z tym przepisem za egzamin UDT pobierana jest opłata w wysokości 3,75% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Aktualnie opłata ta wynosi 268,33 zł.
Jak wygląda egzamin UDT na operatora podestów ruchomych?
Jedyną drogą uzyskania kwalifikacji dla operatora podestów ruchomych przejezdnych, jest zdanie egzaminu organizowanego przez UDT. Egzamin ten składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej.
Jak przebiega część teoretyczna egzaminu?
Pierwsza część egzaminu rozpoczyna się w odpowiednio przystosowanej do tego sali. Każdy z uczestników po zajęciu miejsc ma obowiązek przedstawić egzaminatorom dokument potwierdzający ich tożsamość, czyli np. dowód osobisty lub paszport.
Po weryfikacji tożsamości komisja rozdaje arkusze egzaminacyjne w formie papierowej, bądź też elektronicznej. W przypadku arkusza papierowego dodatkowo załączona jest karta odpowiedzi na której należy zaznaczyć poprawną odpowiedź.
Część teoretyczna trwa 30 minut, podczas których trzeba odpowiedzieć na 15 pytań. Są to pytania zamknięte, jednokrotnego wyboru. Mogą one dotyczyć np. budowy urządzenia, obowiązujących przepisów oraz procedur obsługi i konserwacji, a także środków zapewniających bezpieczną pracę przy podestach ruchomych.
Aby uzyskać pozytywny wynik z tej części, należy poprawnie odpowiedzieć na 11 pytań. Po upływie czasu przeznaczonego na rozwiązanie testu następuje zebranie arkuszy i podliczenie oraz przedstawienie wyników egzaminu.
Jak przebiega część praktyczna egzaminu?
Część praktyczna egzaminu składa się z dwóch etapów.
W części pierwszej osoba egzaminowana musi zaprezentować na urządzeniu, bądź też przy nim jedną czynność wskazaną przez komisję z zakresu codziennej obsługi technicznej (OTC).
Egzaminator może poprosić o wskazanie poszczególnych elementów budowy sprzętu i zapytać o kwestie wymagające sprawdzenia przed rozpoczęciem jego użytkowania. Co ważne, po wykonaniu czynności nie ma możliwości jej poprawy a w przypadku niezaliczenia OTC egzamin kończy się z wynikiem negatywnym.
Ostatnim krokiem do uzyskania uprawnień jest zaliczenie części drugiej egzaminu praktycznego polegającej na wykonaniu zadania dotyczącego praktycznej obsługi urządzenia (np. podnoszenie i opuszczanie ładunku, przemieszanie się podestem oraz omijanie przeszkód, symulowanie procedur awaryjnych). Nie wykonanie zadania jest jednoznaczne z niezaliczeniem egzaminu.
W przypadku popełnienia przez egzaminowanego drugi raz tej samej nieprawidłowości bądź drugiego uchybienia to egzamin kończy się z wynikiem negatywnym.
Komisja ma również możliwość przerwania egzaminu w przypadku doprowadzenia przez osobę egzaminowaną do sytuacji możliwie niebezpiecznej, uszkodzenia lub też wypadku. Przerwanie egzaminu jest równoznaczne z otrzymaniem wyniku negatywnego.
Kiedy zostaną dostarczone uprawnienia po odbytym egzaminie?
Po pozytywnie ukończonym egzaminie, certyfikat uprawniający do obsługi podestów ruchomych zostanie wydany w ciągu 2 tygodni (w niektórych przypadkach miesiąc). Zaświadczenie o kwalifikacjach operatora zostanie wydane w formie poliwęglanowej karty (przypominającej dowód osobisty), która zawiera szczegółowe dane o operatorze, zakresie posiadanych kwalifikacji oraz ich terminie ważności.